مبحث پناهندگی، همواره یادآور اجبار، ریسک و خطر بوده است. با اینکه راه های بهتر و کم خطری برای مهاجرت هست، اما در برخی شرایط، افراد با خاطر دلایل و بهانه های شرایط خود در کشور مبدا و ارائه کیس، خواستار پناهنده شدن خود در کشورهای دیگر هستند

مفهوم مهاجرت و پناهندگی بسیار متفاوت است. چرا که مهاجر با انتخاب و تصمیم خود، دست به تغییر محل زندگی میزند، اما پناهنده مجبور به ترک خاک مبدا و به جان خریدن خطرات احتمالی بسیاری برای ادامه زندگی در کشوری دیگر خواهد بود.

با این حال، حتی اگر فردی واقعا جانش در خطر باشد و مجبور به این کار شده باشد و راه برگشتی به کشور مبدا نداشته باشد، در صورتی که دلیل قانع کننده ای برای کشور مقصد نداشته باشد، پذیرفته نخواهد شد و این موضوع باعث تشدید اضطراب و سخت تر شدن شرایط فرد خواهد شد.

کیس پناهندگی چیست؟

کیس پناهندگی در واقع علت و دلیل در خطر بودن متقاضی می باشد که باید آن را به کشور مورد نظر، ارائه نماید تا شرایط سخت و خطرات زندگی در کشور مبدا وی اثبات گردد. کیس های پناهندگی میتوانند در یکی از گروه های زیر جای بگیرد:

تبعیض نژادی

دلایل سیاسی

عقاید مذهبی

مسائل عقیدتی

عوامل ملیتی

این دلایل باید اثبات کننده این باشد که شخص واقعا در آزار و رنج به سر میبرد و حق زندگی کردن از او سلب شده است.

شخص پناهجو باید ادعای خود را با ارائه مدارک و مستندات اثبات نماید تا از این طریق بتواند مامور مصاحبه را قانع نماید که واقعیت امر، در خطر بودن او در کشورش است. البته در این بین از روی شرایط مشخص برخی کشورها مانند افغانستان و سوریه که بر کسی پوشیده نیست، نیازی به ارائه مدرک برای اثبات شراط افراد نیست.

پناهندگی اجتماعی

در پناهندگی از نوع اجتماعی، شخص ملزم به اثبات این است که در کشور خود، شرایط اجتماعی بسیار سخت است و برای پیشرفت فرد، امکاناتی در کار نیست. در این نوع پناهندگی، پناهجو برای داشتن زندگی، شغل بهتر و امکان داشتن شرایط اجتماعی بهتر، دست به پناهندگی میزند.

پناهندگی سیاسی

در پناهندگی سیاسی، شخص به دلیل داشتن فعالیتهای سیاسی یا عقاید سیاسی خاص، زندگی و جان و یا مال شخص در خطر است و یا گاها این موضوع سیاسی میتوان مربوط به سیاستهای کشور شخص پناهنده باشد، که با دیگر کشورها روابط سیاسی درستی ندارد و یا به رسمیت شناخته نمیشود.

پناهندگی مذهبی و تغییر دین

گاهی شخص به دلیل داشتن دین و مذهبی خاص در کشور خود ایمن و مورد قبول نیست یا اینکه برخی کشورها در تغییر یا داشتن ادیان دیگر در میان مردمش نگرشی خاص دارند و این موضوع ازسمت دولت پذیرفته نیست. در این حالت نیز شخص میتواند با کیس پناهندگی مذهبی وارد کشور دیگری شده و درخواست پناهنده شدن داشته باشد.

پناهندگی نژادی

در پناهندگی نژادی، جان یا مال یا شخصیت شخص به دلیل تفاوت نژادی، در آزار و اذیت است و شخص با اثبات این موضوع میتواند درخواست پناهندگی به کشوری دیگر را داشته باشد.

پناهندگی جنگی

پناهندگی جنگی که به دلیل وجود جنگ و نزاع در کشور شخص پناهجو اتفاق می افتد، شخص میتواند به کشوری دیگر پناهنده شده و زندگی از سر گیرد. در این مورد بهتر است بدانید که برخی کشورها از پناهندگان جنگ زده استقبال نکرده و پناهندگی آنها را نمی پذیرند.

پناهندگی به دلیل عضویت در گروه اجتماعی خاص

این نوع از پناهندگی به دلیل عضویت و حضور فرد در گروه اجتماعی خاص اتفاق می افتد. شخص به خاطر حضور در این گروه ها مورد آزار و اذیت است و در کشور خود ایمن نمی باشد.

کنوانسیون ژنو و قوانین پناهندگی

در ابتدای بحث بهتر است که به تعریف پناهندگی بپردازیم. اینکه اصلا پناهنده به چه کسی اطلاق میگردد.؟ و پناهنده کیست؟ پناهنده به کسی میگویند که بنا به دلایل قومیتی، نژادی،مذهبی و دینی، سیاسی و عقیدتی، یا به دلیل عضویت در گروهی خاص و یا مسائل جنسیتی، در کشور خود مورد آزار و اذیت بوده و به نوعی جان و مال و روح و جسم فرد در خطر باشد.

در این صورت، با اجازه کنوانسیون ژنو این افراد حق پناهندگی به کشورهایی که عضو این معاهده هستند، را دارند. و کشورهای عضو در این معاهده باید به این افراد پناه و شرایط زندگی نرمال را بدهند.

همینطور پناهنده اجازه برگشت به کشور خود را نخواهد داشت.با توجه به تعریف خود پناهندگی، بهترین دلیل برای پناهنده شدن به کشورهای بهتر و پیشرفته تر، دلیلی است که بتواند هر چه مستندتر، اثبات کند که جان و مال شخص در خطر است. حال آنکه در خطر بودن شخص میتواند در حالات و انواع مختلف باشد.

کنوانسیون ژنو معاهده ایست که بین چندین کشور در دنیا وضع شده است. که بر اساس ان کشورهای عضو این قرارداد، موظف اند، با توجه به تعریف پناهندگی، به پناهجویان پناه داده، و برای آنها سرپناه و امکانات اولیه زندگی فراهم نمایند.

مراحل پناهندگی

در ابتدای امر بهتر است بدانید، شخصی که دارای شرایط واقعی پناهندگی است، آنچنان حق انتخابی در انتخاب بهترین یا بدترین کشور را ندارد. بیشتر این افراد مجبور هستند از مسیرهای غیرقانونی مثلا از راه های از کوه و دریاها، خود را وارد اولین کشور امن و مقدور نمایند. خود این موضوع خبر از میزان خطرات احتمالی این مسیر از مهاجرت دارد.

متقاضی پناهندگی باید تقاضای خود را در بدو ورود به کشور مورد نظر اعلام نماید، و در مصاحبه اولیه شرکت نموده تا کیس و صحبتهای ارائه شده، از جهت های مختلف مورد بررسی قرار گیرد. تا علت ترک وطن و به چه علت ایمن نبودن در کشور پناهنده سوال و جواب شود. البته این موضوع با داشتن مترجم که در اکثر کشور ها برای پناهنده رایگان است هم امکان پذیر است.

بعد از مصاحبه اولیه، مصاحبه های دیگری هم وجود دارد که میزان صداقت و مدارک و دلایل ارائه شده پناهنده مشخص گردد. توجه داشته باشید که گفته ها و ادلات نباید متناقض باشند.

در نهایت با گذشت زمان و بررسی پرونده، پاسخ مثبت یا منفی اعلام خواهد شد.

در صورت منفی بودن نتیجه نیز، پناهنده حق اعتراض و درخواست تجدید نظر دارد.

چنانچه جواب تجدید نظر نیز منفی باشد، فرد به کشور مبدا خود ریجکت شده و یا داوطلبانه به کشور مبدا، باز خواهد گشت.

خطرات و معایب پناهندگی

روش مهاجرت از طریق پناهندگی به این دلیل همواره روشی نامطلوب و نامناسب خوانده شده که سرشار از خطرات مختلف و مشکلات بیشمار بوده است. لذا توصیه میگردد که تا جایی که امکان دارد از روشهای جایگزین و قانونی، برای مهاجرت بهره برید.

برخی از معایب و خطرات پناهندگی به شرح زیر است:

شرایط سخت زندگی در کمپ ها که در برخی کشورها دست کمی از زندان ندارند

در این روش، کسانی که (قاچاقچیان و افراد ذینفع) به شما هزاران وعده و وعید داده اند، هرگز هیچ مسئولیتی در قبال جان و مال شما را نخواهند پذیرفت.

از آنجایی که قوانین پناهندگی بسیار دستخوش تغییرات سختگیرانه بیشتری میشود، افراد ناچارند برای اخذ اقامت کشور مورد نظر، از کیس ها و دلایل تقلبی و دروغین برای پناهندگی استفاده نماید.

در صورت تشخیص دروغین بودن کیس، برخوردهای بسیار سختگیرانه ای خواهد شد، و فرد باید به کشور خود برگردد. در ضمن این موضوع در پرونده و سابقه شخص ثبت شده و تبعات این موضوع همواره باعث آزار شخص خواهد بود.

ادامه مطلب